Kiến trúc ở Huế-nét dịu dàng vượt thời gian

Kiến trúc ở Huế vô cùng phong phú và đa dạng: có kiến trúc tôn giáo và kiến trúc đền miếu, có kiến trúc cung đình và kiến trúc dân gian, kiến trúc truyền thống và kiến trúc hiện đại... Những công trình kiến trúc ở Huế rất công phu, đồ sộ nhất là các quần thể kiến trúc dưới triều các vua Nguyễn. Mỗi công trình là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc, thể hiện yếu tố tâm linh, triết lý và giá trị thẩm mỹ riêng biệt. Hãy cùng kientrucvietas.com khám phá nét dịu dàng đặc biệt trong những kiến trúc ở Huế ngay sau đây.

Kiến trúc Huế cũng duyên dáng như con người nơi đây (Ảnh: diendan.dulichhue.com.vn)

Kiến trúc đô thị Huế

Kiến trúc đô thị Huế được thiết kế trên nền kiến trúc "tạo cảnh": mang phong cách riêng, quần thể kiến trúc kinh thành như: lăng tẩm, đền đài. Tất cả nhà cửa ở Huế đều hoà quyện cùng thiên nhiên thơ mộng của sông ngòi, núi bãi. Dưới cái nhìn phong thuỷ, kinh thành Huế được xây dựng trên địa thế âm dương hoà hợp, không gian kiến trúc "tạo cảnh" mang nhiều triết lý sâu xa, huyền bí.

Quần thể kiến trúc kinh đô Huế - Mô hình tái dựng ở Sài Gòn của Nguyễn Thanh Tùng (Ảnh: News.Zing.vn)

Kiến trúc truyền thống Huế: Huế vốn nổi tiếng với kiến trúc cảnh quan mang đậm tính phong thủy. Trong nghệ thuật kiến trúc truyền thống Huế thì bình phong và non bộ là yếu tố không thể thiếu.

Cửa Ngọ Môn Hoàng Thành Huế soi bóng nghiêng bên mặt nước (Ảnh: Lê Thọ - baodanang.vn)

Kinh đô Huế có nhiều công trình kiến trúc kỳ vĩ vẫn còn tồn tại với mật độ dày đặc như; Điện Thái Hòa-trung tâm của Kinh thành, bao quanh là Thanh Long (Ðông), Huyền Vũ (Bắc), Chu Tước (Nam), Bạch Hổ (Tây). Hướng Kinh thành quay mặt về phía Nam bởi theo như Kinh dịch viết "Thánh nhân nam diện nhi thính thiên hạ" có nghĩa là bậc đế vương phải xoay mặt về hướng Nam để cai trị thiên hạ.

Kiến trúc cung đình Huế đã tiếp thu và kế thừa kiến trúc thời Lý, Trần, Lê để chống sự đồng hoá và lạc hậu. Ðặc biệt kiến trúc ở Huế đã được hiện đại hóa kỹ thuật của kĩ sư Pháp phục vụ dưới thời Gia Long.

Kiến trúc nhà vườn và phủ đệ

Nhà vườn Huế không chỉ là một tổ chức không gian thuần túy giữa cảnh quan và kiến trúc, mà còn mang nét đặc thù về giá trị văn hóa - lịch sử. Nét nổi trội ấy được biểu hiện ở đặc trưng về mặt loại hình như: vườn cung đình (vườn ngự), công viên, vườn chùa, vườn phủ đệ, vườn quý tộc thượng lưu, dân dã, vườn lăng...

Những khu vườn nổi tiếng đều được xây dựng dọc hai bờ sông Hương như: Ngọc Hồ, Long Hồ, Nguyệt Biều, Kim Long, Lương Quán, Dương Xuân, Vĩ Dạ... của tầng lớp thượng lưu.

Một góc trường Quốc Học Huế (Ảnh: Nguyên Thảo - Quốc Duy, báo muctim.com.vn)

Sự phối hợp giữa vườn cây, kiến trúc chính với hoa, đá, trái cây, cỏ rêu, nước, hoa leo và giàn tạo bóng cùng những kiến trúc phụ như cổng ngõ, nhà ngang,  bể cạn, hành lang, bình phong... đều là thiết kế có dụng ý. Sự phối hợp của không gian vườn cảnh, không gian nội thất kiến trúc, vườn cây ăn trái và thiên nhiên luôn luôn có sự hòa điệu; khung thiên nhiên trong kiến trúc ở Huế do con người kiến tạo có sự hòa hợp tự nhiên với đất trời.

Trong kiến trúc nhà vườn và phủ đệ thì có sự phân định chủng loại cây trồng có thể căn cứ trên một số chuẩn như sau:

- Hệ 1: Trục đứng không gian: căn cứ trên quy mô tầm cao để tạo bóng của chủng loại cây để định vị.

- Hệ 2: Vòng chức năng được tính từ kiến trúc trung tâm. Dựa trên tiêu chuẩn về công dụng thực tiễn, thẩm mỹ, phong tục, thói quen... để phối trí cây trồng.

Nét đẹp Đông phương, nét đẹp Việt, nét đẹp miền Trung và nét đẹp của riêng Huế là những gì mà chủ nhân và người Huế luôn phân định để làm nổi lên được tính cách.  Kiến trúc ở Huế cần được bảo lưu để trở thành một điểm hấp dẫn du khách, để trở thành một phần tài sản vô giá của di sản văn hóa thế giới đang đặt trên vai người Huế niềm vinh dự lẫn trọng trách bảo tồn và phát huy nó.

Tổng hợp Internet